Twijfel

Deze keer meer over Joke van Leeuwen, die enkele jaren geleden de stadsdichter van Antwerpen was. Zij is zo'n typisch twijfelgeval, afkomstig uit Nederland, maar gedurende haar leven vooral werkzaam in België.

Dat is geen onbekend verschijnsel, want onze huidige Dichter des Vaderlands, Ramsey Nasr, is ten slotte een Rotterdammer die al vanaf zijn 17de in Antwerpen woont.

Hier in Holland waarderen wij Joke van Leeuwen vooral om haar kinderboeken en bovenal om haar bijzondere illustraties. Dat is een groot goed, want in tegenstelling tot de Angelsaksische gebieden, wordt in Noord-West Europa de jeugdliteratuur heel serieus genomen.

Maar eveneens lijkt het wel of dat juist haar waardering als dichter in de weg staat.

Zo is Van Leeuwens Twijfellied een typisch twijfelgeval. Het is op het oog een kinderlijk taalspel, een gedicht van kinderlijke eenvoud. Behoort dit tot de volwassen dichtkunst?

Er is een prachtig, grappig en zorgvuldig tekenfilmpje gemaakt van dit gedicht, dat ik niemand wil onthouden. Maar hoe mooi ook: het doet geen recht aan het gedicht, aan de taal.
Daarom raad ik je aan eerst rustig het gedicht te lezen, alvorens het filmpje te zien.

Twijfellied

Doe ik wat ik kan?
Kan ik wat ik doe?
Denk ik: kan ik wat ik doe dan voel ik mij zo moe.

Moet ik wat ik denk?
Denk ik wat ik moet?
Moet ik wat ik wil en doe ik wat ik moet wel goed?

Zeg ik wat ik wil?
Wou ik wat ik zei?
Wou ik ook bij jou wat jij zei dat je wou bij mij?

Hou ik dan van jou?
Wou je dat ik zou?
Weet ik dat ik zei dat ik het zou wanneer ik wou?

Weet ik wat ik ben?
Ben ik wat ik weet?
Weet ik wat ik ken en wat ik kon als ik dat deed?

Mag ik wat ik wil?
Wil ik wat ik mag?
Dacht ik wat ik wou en wat ik mocht dat ik dat zag?

Weet ik wat ik zie?
Zie ik wat ik zul?
Zul ik wat ik kannen zou en weet ik dat ik lul?

Wul ik wat ik kou?
Kauw ik wat ik eet?
Weet ik wat ik at en deed ik dat als ik dat deed?

Voel ik wat ik heb?
Hoel ik wat ik veb?
Zoel ik wat ik doe wanneer ik dee dat ik het deb?

Zoals ik dat zei
zeik ik dat weer zo.
Wul ik dat ik kon dat ik zol donken wat ik ko!

Ho...




Dit gedicht van Joke van Leeuwen komt uit de bundel Vier manieren om op iemand te wachten uit 2001. Te leen in Bibliotheek Rotterdam.